Bouwhistorische publicaties
om van papier te kunnen lezen
De Lievevrouwestraat
6 eeuwen stadsstraat in Bergen op Zoom
De Lievevrouwestraat is een van de mooiste en interessantste straten in de oude Scheldestad Bergen op Zoom. De kromming van de straat levert in combinatie met een bijzondere aanlegbreedte en een indrukwekkende afsluiting in de vorm van de veertiende-eeuwse Gevangenpoort een fraai ruimtelijk beeld op.
Dat vormde tezamen met het grote aantal goed bewaarde middeleeuwse huizen de aanleiding voor een diepgaande studie. De ontwikkeling van de straat, die een bloeiperiode kende in de 15de eeuw en een neergang in de 18de eeuw, wordt uitgebreid belicht. Van vrijwel alle huizen is de bouwhistorie, de bewoningsgeschiedenis en waar mogelijk ook de inrichting onderzocht. Boedelinventarissen hebben hierbij een grote rol gespeeld. In dit boek wordt getracht een beeld op te roepen van het rijke bezit aan het burgerlijke bouwkundig erfgoed in de stad Bergen op Zoom. Een impressie van het boek is hier te downloaden De Lievevrouwestraat Bergen op Zoom.pdf
Het boek is verkrijgbaar bij de boekhandels Quist en Van der Kreek te Bergen op Zoom. Het boek is tevens rechtstreeks bij de auteur te bestellen door een bericht te sturen naar Jan Weyts onder vermelding van De Lievevrouwestraat. Daarnaast is het boek bij elke erkende boekhandel in Nederland te bestellen met behulp van de ISBN code.
De kosten voor het boek bedragen € 15,- exclusief verzendkosten.
ISBN-10: 90-9020484-9
ISBN-13 978-9020484-0
Huisnamen in Bergen op Zoom
een puzzel met tienduizenden stukjes
In vervolg op het bouwhistorisch onderzoek naar de Lievevrouwestraat is nu de hele binnenstad van Bergen op Zoom onderwerp van studie. Een onderdeel daarin is de registratie van de huisoverdrachten voor 1808 en de situering daarvan op de kadastrale kaart van omstreeks 1830. Huisnummering bestond nog niet en de huizen waren veelal bekend onder een huisnaam. De aansluiting van de huisnamen op de kadastrale kaart is gevonden via de wijknummering in de wijklijsten van 1816 en de volkstelling van 1830.
In het verleden zijn er diverse (beperkte) reconstructies geweest van de huisnamen en de plaatsing daarvan in de straten. Onder andere in de Gids voor Oud Bergen en het Bergs Monumentenboek zijn deze verwerkt. Het huidige uitgebreide onderzoek geeft in een aantal straten een andere uitkomst.
Het onderzoek is nog niet afgerond maar de aansluiting van het kadaster met de 18de eeuw is wel gereed. Een beknopte lijst (in A3 formaat) is hier te downloaden: reconstructie-huisnamen-Bergen-op-Zoom.pdf
Onderstaande kadastrale kaart is een bewerking van de kadasterkaart van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / MIN10013G02 en is via de link te downloaden: RCE-kadasterkaart-BoZ.pdf
Voor nader onderzoek en uitgebreider informatie kunt u contact met ons opnemen.
Dendrochronologische onderzoeken
met verrassende uitkomsten
In het vroege voorjaar van 2006 is in zestien huizen in Bergen op Zoom een dendrochronologisch onderzoek uitgevoerd.
Het onderzoek, dat mogelijk gemaakt is door de bereidwillige medewerking van de eigenaren en een ondersteunende bijdrage van de gemeente Bergen op Zoom, heeft een aantal interessante hypothesen en conclusies opgeleverd. Een van de uitgangspunten daarbij was de veronderstelling, dat bij de stadsbrand van 1397 vrijwel al het houtwerk in de stad bezuiden de Grebbe verloren is gegaan. Dat betekende dat het interessant was om met name huizen te onderzoeken, waarvan op grond van bouwkundige gegevens aangenomen mocht worden dat zij kort na die brand gebouwd zijn.
Het artikel is hier te downloaden dendrochronologisch-onderzoek.pdf
De toren van de St Jan
een baken in Roosendaal
De toren van de St. Jan neemt aan de oude Markt een prominente plaats in. Over de kerk van St. Jan zijn al wel meerdere artikelen verschenen, waarbij ook de toren enige aandacht kreeg, zonder dat de bouwgeschiedenis ervan onderzocht werd.
Dit was derhalve de aanleiding om als afsluiting van de in 2010 uitgevoerde restauratie in nauw overleg met gemeentearchivaris Joss Hopstaken eens een poging te wagen de historie van deze toren verder te trachten te ontrafelen. Daarbij zijn interessante aspecten tevoorschijn zoals allerlei bouwsporen die aan de binnenzijde zichtbaar zijn maar je die aan de buitenkant niet kunt bevroeden.
De publicatie is hier te downloaden St-Janstoren-Roosendaal.pdf
Dit artikel is eerder verschenen in De Gulden Roos
Het Luypaert
een verborgen parel in de Fortuinstraat
Hoewel Fortuinstraat 10 zich aan de straatzijde manifesteert als een bouwwerk uit het midden van de twintigste eeuw, gaat er achter de voorgevel toch een bijzonder interessant historisch huis schuil. Dat is overigens een fenomeen dat zich in veel historische steden voordoet, maar in dit geval heeft de jonge voorzijde ertoe geleid dat een bijzonder huis zonder bescherming gebleven is. Gelukkig hebben de eigenaren veel gevoel voor de historische kwaliteit, zodat behoud en restauratie een kans gekregen hebben.
De publicatie is hier te downloaden Het Luypaert.pdf
Dit artikel is eerder verschenen in De Waterschans
